Bakım Mühendisliği ve Yönetimi Anabilim Dalı

Bakım, şirketlerin kârlılığını yüksek tutabilmek ve üretimin sürekliliğini sağlayabilmek amacıyla makine, ekipman, cihaz ve taşınmaz varlıkların beklenen fonksiyonlarının korunması için, yaşam döngüsü boyunca yürütülen teknik, idari ve yönetsel faaliyetlerin etkileşimli kombinasyonudur. Teknolojik gelişmeler üretimde maliyet etkinliği ve kalitenin önemini arttırmaktadır. Artan rekabet şartları, makine ve tesislerin daha verimli kullanılması için işletmeleri zorlamaktadır.Üretimi ve tesisleri sürekli olarak emre amade halde tutmak için en önemli unsur etkin bir bakım yönetimidir.

Endüstri 4.0 kavramı, üretim teknolojilerindeki otomasyon ve veri alışverişindeki gelişmelerle ortaya çıkan Dördüncü Sanayi Devrimi neticesinde ortaya çıkmıştır. Endüstri 4.0 siberfiziksel sistemler, nesnelerin interneti (IoT) ve bulut bilişimi kavramlarını da içermektedir. Endüstri 4.0 uygulaması aynı zamanda ‘’akıllı fabrika’’ kavramını işaret etmektedir. Siber-fiziksel sistemler nesnelerin interneti üzerinden birbiri ile ve insanlarla gerçek zamanlı olarak haberleşerek işbirliğini sağlamaktadır. Bakım 4.0 kavramı Endüstri 4.0 kavramının en önemli unsurlarından biridir.

Akıllı sensörler, nesnelerin interneti ve yapay zeka sistemleri sayesinde kestirimci bakım ve durum izleme teknikleri yeni bir boyut kazanmıştır. Bu yeni teknolojiler çoğu ekipmanda İki Arıza Arası Ortalama Zaman (MTBF) maksimizasyonu ve Ortalama Onarım Süresi (MTTR) minimizasyonunu ve dolayısıyla, ekipman emre amadeliğini maksimum hale getirme imkanını sunmaktadır. Varlık/Bakım Mühendisliği ve Yönetiminde gelecekte kullanılacak teknolojiler yapay zeka, büyük veri, nesnelerin interneti, bulut bilişimi, dijital ikiz gibi tekniklerin ekipman durum izleme sistemleri ile entegrasyonuyla gelişecektir.

Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü bünyesinde disiplinler arası oluşturulan programa dört yıllık mühendislik veya teknoloji fakültesi mezunu olan elektrik/elektronik, endüstri, enerji sistemleri, gemi makineleri, havacılık ve uzay, imalat, kimya, makine, mekatronik, malzeme ve metalürji, otomotiv ve uçak mühendisleri başvurabilir. Programa, 2022-23 öğrenim yılından itibaren, mezuniyet not ortalaması sıralamasına göre kontenjan miktarınca (her dönem en çok 50 kişi) öğrenci kabul edilecektir. Dersler Türkçe ve 18:00-22:50 saatleri arasında (hibrit yapıda) Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Göztepe-Kadiköy yerleşkesinde yapılacaktır.

Bakım Mühendisliği ve Yönetimi Yüksek Lisans Programı öğrencilerinin mezun olduklarında, en az, aşağıdaki bilgi ve becerileri kazanmaları hedeflenmiştir:

1. Fabrika veya tesislerde risk ve güvenilirlik analizi yapabilir.
2. Bilgisayar destekli varlık/bakım yönetim sistemlerini geliştirebilir, etkin olarak kullanabilir.
3. Mekanik ve elektrik makinelerde kestirimci bakım tekniklerini kullanabilir, geliştirebilir.
4. Fabrika veya tesislerde varlık/bakım yöneticiliğini en etkin biçimde yapacak bilgi donanımına ulaşabilir.